Hoe ziet de duurzame landbouw van de toekomst eruit? Welke maatregelen zijn er nodig om daar te komen? Maar ook: wat ligt er over tien jaar op ons bord?
In het discussiestuk ‘Aan tafel met Sicco, voedselzekerheid in de 21e eeuw’ wil het CLB van de PvdA een nieuw sociaal-democratisch verhaal formuleren waar mens, natuur en landbouw weer in harmonie met elkaar staan en dat als basis voor het politieke handelen van volksvertegenwoordigers en bestuurders kan dienen. In het discussiestuk staan de principes van Sicco Mansholt – nooit meer honger, betaalbaar voedsel voor iedereen, bestaanszekerheid voor de boer en landbouw in harmonie met natuur – centraal. De kernvraag die op tafel ligt is hoe we deze principes op een eigentijdse manier weten in te vullen.
Grote uitdagingen
De uitdagingen voor de landbouw zijn enorm. Met name de rundveehouderij en de glastuinbouw stoten grote hoeveelheden broeikasgassen en ammoniak uit. Door het gebruik van bestrijdingsmiddelen en verschraling van de grond staat de biodiversiteit onder enorme druk. De bodem in veenweidegebieden daalt steeds verder en het dierenwelzijn in de bio-industrie is niet goed genoeg. Om van de ontwrichtende werking van onze landbouw op internationaal niveau nog maar te zwijgen.
Goed gedrag op het gebied van milieu, dierenwelzijn en uitstoot wordt nu niet beloond. Ook boeren die wel snel verandering willen, zitten klem in het systeem. Dat moet anders. Subsidies om duurzaam te boeren zijn teveel gericht op de innovatie zelf, de overdracht van kennis naar de praktijk verloopt daardoor nu te moeizaam.
Met innovatie is wel degelijk veel mogelijk. Al in 1992 (!) toonde de WRR in het rapport ‘Grond voor Keuzen’ aan dat het met de juiste aanpassingen mogelijk moet zijn om met de helft van de landbouwgrond, minder dan 20% van de pesticiden, minder dan 30% van de vervuiling en een halvering van de kosten eenzelfde totaal volume kan worden geproduceerd.
Tegelijkertijd moet de vervuiler gaan betalen. Boeren worden gestimuleerd om hun bedrijfsvoering te verduurzamen. Door aan de ene kant te zorgen voor genoeg tijd en geld voor verandering en innovaties en aan de andere kant bedrijven, die de kantjes ervan af blijven lopen onder druk te zetten, creëer je een wenkend perspectief.
Veranderen met draagvlak
De grote vraag is hoe je de transitie het beste op gang brengt. Kies je voor de vlucht naar voren en roep je dat iedereen over tien jaar veganist moet zijn? Of trap je vol op de rem, houd je de op de lange termijn destructieve landbouw in stand en veronachtzaam je daarmee alle alarmerende berichten over het klimaat, natuur en de gezondheid?
Als volkspartij die solidariteit hoog in het vaandel heeft staan en de wereld ook aan toekomstige generaties goed wil doorgeven, maar tegelijkertijd niet zonder breed gedragen maatschappelijk draagvlak politiek wil bedrijven, zitten we daar als PvdA middenin. De PvdA is ‘geen boeren voor alles’-partij, maar laat boeren, die vaak vast zitten in het systeem, ook niet in de steek. Wel vragen we boeren om samen te veranderen.
Sterke samenwerking
In het coalitieakkoord ‘Ruimte voor de toekomst’ spreekt de coalitie in Flevoland de ambitie uit om via een sterke samenwerking tussen overheden en de agrofoodsector Flevoland internationaal op de kaart te zetten en zo nieuwe werkgelegenheid te creëren. Het is onze ambitie samen met hen toe te werken naar een volhoudbare landbouw. We werken samen met ondernemers, kennisinstellingen, onderwijs en overheden aan de thema’s landbouw en natuur, precisielandbouw, kringlooplandbouw, keten en voedselkwaliteit (o.a. plantaardige eiwitten).
De landbouwsector binnen Flevoland zet verdere stappen naar een diverse sector met nieuwe ‘smaken’ agrofood maken. Zo kan de sector de kansen benutten die voortvloeien uit het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid van de EU en het beleid van het ministerie van LNV, waarin de agrarische sector wordt gestimuleerd om stappen te zetten richting een kringlooplandbouw met de nadruk op zuinig gebruik van grondstoffen en minder belasting van klimaat, natuur en milieu. Als provincie stimuleren we de sector graag in het innoveren en ondernemen, bijvoorbeeld in de productie en afzet van plantaardige eiwitten. Zo werken we gezamenlijk aan een landbouw die economisch rendabel is, bijdraagt aan een duurzame voedselvoorziening en aan instandhouding van de biodiversiteit.
Themabijeenkomsten
Tijdens vijf bijeenkomsten op locatie door het hele land komen de verschillende dilemma’s rond het thema voedselzekerheid aan de orde en worden de hernieuwde principes van Mansholt verder uitgewerkt. Samen met burgers, boeren, natuurorganisaties en andere geïnteresseerden wordt zo inspiratie opgedaan voor een nieuw sociaal-democratisch verhaal met betrekking tot voedselzekerheid in de 21e eeuw.
Willem de Jager, fractievoorzitter PvdA Flevoland
Willem de Jager
Vertel eens iets over jezelf Ik ben een kind van Het Nieuwe Land. Begin jaren zeventig van de vorige eeuw kwamen mijn ouders naar Oostelijk Flevoland, eerst Biddinghuizen en daarna Lelystad. In die eerste jaren werd Lelystad vooral bewoond door mensen uit het noorden en oosten van het land. Maar de bevolking, die elk jaar
Meer over Willem de Jager
