Wat hebben we aan Europa te danken?

Met de Europese verkiezingen in aantocht ben ik als statenlid geïnterviewd voor Lokaal Bestuur. Misschien ook aardig voor de Flevolandse kiezers dacht ik, dus besteed ik er in deze column graag aandacht aan. We hebben een Werkgroep Europa in de staten. De werkgroep helpt de Staten om het Brusselse beleid naar provinciale consequenties te vertalen en zelf ook het beleid te beïnvloeden. De invloed wordt in P4-verband afgestemd: dat is Flevoland, samen met Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht dus. Dat zijn vier provincies (P4), maar qua inwoneraantal heb je dan half Nederland te pakken. Op dit moment wordt het nieuwe beleid voor Horizon 2020 gemaakt, daar proberen we als statenleden invloed op uit te oefenen, zodat we er  maximaal van kunnen profiteren.

Wat is Horizon 2020? Horizon 2020 is de naam van het grootste Europese research- en innovatiefonds, wat voor de periode van 2014-2020 maar liefst 70 miljard euro beschikbaar heeft. Daarnaast kunnen we ook aanspraak maken op geld uit een programma voor economie en ruimtelijke ordening en op ESF-gelden, het sociale fonds. Horizon 2020 betekent innovatie in samenhang met regionale ontwikkeling. Een individuele kennisinstelling of een innovatief bedrijf kan niet meer zo maar aanspraak maken op gelden uit dat fonds. Om aanspraak te maken moet je voldoen aan doelstellingen en goed samenwerken met overheden, het onderwijs, andere kennisinstellingen en het bedrijfsleven.

Brussel wil graag dat innovatieve bedrijven en kennisinstellingen samenwerken met steden en regio’s over de landsgrenzen heen, zodat er echt één Europa ontstaat. Regionale visies opstellen, stedenbanden aangaan en dergelijke helpt dus ook. Flevoland heeft bijvoorbeeld een samenwerkingsverband met Nordrhein-Westfalen. Als je met hen kennis deelt levert dat een hoger rendement op. Sowieso vanuit die kennis, maar ook omdat een gebundelde aanvraag bij Brussel meer kans op succes heeft.

Flevoland staat bekend als provincie die altijd veel geld van Europa heeft weten te krijgen. Flevoland is beslist geen geen netto-betaler. Nederland überhaupt is geen nettobetaler als je er goed naar kijkt. Nederland exporteert  per jaar voor 120 miljard euro naar Europa, betalen maar 4,5 miljard  belasting en daar krijgen we er ook nog eens 1 van terug. We zijn een rijk land en ik vind dat je die rijkdom kunt delen met landen als Griekenland, Ierland, Spanje, Portugal en Cyprus, die het op dit moment veel moeilijker hebben om in de Europese economie te acteren.

Flevoland is binnen Nederland nog steeds een arme provincie, met relatief weinig werkgelegenheid. Veel mensen werken buiten de provincie. En het is een jonge provincie, er moet simpelweg veel ontwikkeld worden. Enkele jaren geleden kregen we vrijwel al het Europese geld dat beschikbaar was, nu delen we dat in P4-verband. In de afgelopen periode zijn we van 67 miljoen per jaar naar 7 miljoen per jaar gegaan. Wat ook speelt is dat Flevoland weinig eigen middelen heeft en maar 15 miljoen aan de verkoop van nutsbedrijven heeft overgehouden, waar Gelderland bijvoorbeeld 4 miljard op de bankrekening kreeg. We zijn gewoon niet zo rijk. Wouter Bos probeerde dat in evenwicht te krijgen, maar daar gingen de andere provincies niet mee akkoord en daar voelen we nu nog de gevolgen van.

Waar krijgt Flevoland nu geld voor? In de komende periode verwachten we vooral geld voor techniek en innovatie, bijvoorbeeld voor precisielandbouw met satelietnavigatie. Voor de bepaling van het programma zit een managementautoriteit in Rotterdam en een uitvoerend bureau in Lelystad. Flevoland heeft van oudsher de meeste kennis als het specifiek over Europese regels gaat.