Om de klimaatdoelstellingen te realiseren is een grote systemische verandering nodig in de manier waarop onze samenleving momenteel is ingericht. Veranderingen op het gebied van onder meer mobiliteit, landgebruik maar vooral de inrichting van ons energiesysteem. Het buiten gebruik stellen van fossiele energiebronnen ten gunste van duurzame energie vergt een grote investering in onze bestaande culturen, structuren en werkwijzen.
In de ontwikkeling en uitvoering van het Nationale Klimaatakkoord speelt de realisatie van de productie van 35 Terra Watt aan duurzame energie een belangrijke rol. De maatregelen uit het Klimaatakkoord zullen zorgen voor meer vraag en meer aanbod op het gebied van duurzame energie. Om deze op elkaar af stemmen is meer samenwerking nodig, ook op regionaal niveau. De Regionale Energiestrategie (RES) is de beoogde manier om dit mogelijk te maken.
Voor het vervolgtraject wil de PvdA twee belangrijke aspecten benoemen: draagvlak en draagkracht.
In een recent onderzoek van kennis- en netwerkorganisatie Platform 31 (juli 2019) getiteld ‘RES als motor van de energietransitie’ staat het volgende: “Het is duidelijk dat de energieregio’s in beweging zijn, met als uiteindelijk doel het realiseren van een werkende RES. De RES blijkt echter vooral een ambtelijke aangelegenheid te zijn, waar wat ambtelijke capaciteit voor vrijgemaakt is. Woningcorporaties en energiecoöperaties spelen nauwelijks een rol en hebben hier ook geen capaciteit voor vrijgemaakt. Bij netbeheerders is er wel enige capaciteit, maar wanneer de RES naar de uitvoeringsfase gaat, kampen alle partijen met gebrek aan capaciteit. De geïnterviewden spraken zich unaniem uit over deze ontoereikende werkkracht bij (met name de kleinere) gemeenten.”
Bij een dergelijke majeure operatie is het van belang dat ‘governance’ en participatie in brede zin goed geborgd zijn. Met name het aspect van communicatie met en participatie van burgers vinden wij belangrijk. Daarom hebben we op dit punt samen met de VVD een motie ingediend die het college oproept om de diverse groepen inwoners van Flevoland mee te nemen in het tot stand komen van het RES bod Flevoland.
Naast het aspect van draagvlak middels participatie vragen wij ook om aandacht voor het aspect draagkracht en in het bijzonder voor het principe van woonlastenneutraliteit. Het kabinet ziet ‘woonlastenneutraliteit’ als het gelijk blijven of lager worden van de maandelijkse lasten die een huishouden betaalt aan energie (gas, elektriciteit, warmte) en hypotheeklast of huur. Dat wil zeggen dat de verlaging van de energierekening van een huishouden minimaal gelijk is aan de maandelijkse financieringskosten of huurverhoging op het moment dat de energiebesparende maatregelen worden genomen. Door de maatregelen verbetert daarnaast vaak ook het wooncomfort en zal de waarde van een woning naar verwachting stijgen.
Het kabinet streeft naar woonlastenneutraliteit voor zoveel mogelijk mensen door de gemiddelde kosten voor energie te verlagen, subsidies te geven en aantrekkelijke financieringsmogelijkheden te bieden. Omdat ieders persoonlijke situatie anders is, kan het kabinet niet met zekerheid zeggen dat de veranderingen voor iedereen woonlastenneutraal zullen zijn.
De PvdA constateert dat:
- veel mensen met lagere en middeninkomens de afgelopen jaren weinig gemerkt hebben van de economische groei in ons land
- bij verduurzaming en energiebesparing van woningen de kosten voor de baat gaan en juist deze groepen niet in staat zullen zijn om de benodigde investeringen te doen.
Daarom vraagt de PvdA specifieke aandacht om te bezien op welke manier energiebesparing voor zoveel mogelijk huishoudens haalbaar en betaalbaar kan worden gemaakt. Wij roepen het college via een motie dan ook op om met de Flevolandse gemeenten extra aandacht te besteden aan het principe van woonlastenneutraliteit en Provinciale Staten hierover goed te informeren.
Willem de Jager
